درمان خشکی دهان

بزاق دهان با خنثي كردن اسيدهاي توليد شده توسط پلاك هاي دندان، باعث مرطوب شدن و تميزي محيط دهان مي شود. همچنين سلول هاي مرده اي كه روي زبان، لثه و گونه ها جمع شده اند را مي شويد و از عفونت هاي حاصله از باكتري ها و قارچ ها پيشگيري مي كند.پس منطقي است كه خشكي دهان را يك بيماري به حساب آوريم.

علل خشكي دهان

۱- عوارض داروهاي مختلف: داروهايي كه براي درمان افسردگي، اضطراب، بيماري هاي عصبي و رواني، پاركينسون، اسهال، استفراغ، ناراحتي هاي دستگاه ادراري، آلرژي ها، سرماخوردگي (آنتي هيستامين ، دكونژستانت)، آكنه و صرع استفاده مي شود و همچنين داروهاي نيروزا، مسكن ها و آرامبخش ها منجر به خشكي دهان مي شوند.

۲- عوارض بيماري ها و عفونت ها: چند مورد از بيماري هايي كه باعث خشكي دهان مي شوند، عبارتند از: ايدز، آلزايمر،ديابت، كم خوني، سيستيك فيبروزيس، آرتريت روماتوئيد، پاركينسون، اوريون و بيماري هاي اعصاب.

۳- عوارض روش هاي درماني: بعضي روش هاي درماني مثل راديولوژي سر و گردن و يا شيمي‌درماني بيماران سرطاني باعث آسيب غدد بزاق مي شود.

۴- آسيب اعصاب: آسيب اعصاب در نواحي سر و گردن مي تواند يكي از علل خشكي دهان باشد.

۵- كم آبي بدن: عواملي كه منجر به كم آبي بدن مي شود مثل تب، استفراغ، اسهال، از دست دادن خون، سوختگي و تعريق شديد هم باعث خشكي دهان مي شوند.

۶- شيوه زندگي هر فرد: سيگار كشيدن و تنفس از طريق دهان باز به طور مداوم، باعث تشديد خشكي دهان مي شود.

خشكي دهان، خطر ابتلاي فرد به بيماري هاي لثه، پوسيدگي دندان و عفونت هاي دهاني مثل برفك را افزايش مي دهد.

علايم خشكي دهان

– احساس خشكي و چسبناكي در دهان

– احساس تشنگي مداوم

– وجود زخم يا شكاف در گوشه هايي از دهان و ترك خوردگي لب ها

– احساس خشكي گلو

– سرفه مداوم

– ناحيه آلوده در دهان خصوصا زبان

– زبان قرمز و خشك

– به سختي صحبت كردن و يا جويدن و يا مشكل در چشيدن و يا خوردن غذا

– سرفه، خشكي مجراي بيني، گرفتگي صدا يا سينه

چرا خشكي دهان يك بيماري محسوب مي شود؟

خشكي دهان ، خطر ابتلاي فرد به بيماري هاي لثه، پوسيدگي دندان و عفونت هاي دهاني مثل برفك را افزايش مي دهد.

همچنين كساني كه از دندان مصنوعي استفاده مي كنند، در صورت خشكي دهان دچار مشكل مي شوند.

درمان خشكي دهان

در درمان خشكي دهان از سه روش استفاده مي شود:

۱- محدود كردن مصرف داروهايي كه عوارض آنها خشكي دهان است:

در اين مورد مي توانيم تحت نظر پزشك، مقدار دارو را تغيير دهيم و يا از داروي ديگري استفاده كنيم.

۲- پيشگيري از پوسيدگي دندان:

بزاق دهان علاوه بر اين كه باعث مي شود شما غذا را بهتر و آسان تر بچشيد، بجويد و ميل كنيد، يك تميزكننده طبيعي دهان نيز محسوب مي شود و بدون اين ماده، بيماري هاي لثه و پوسيدگي دندان بيشتر اتفاق مي افتد. به منظور جلوگيري از اين عوارض مي توانيد از روش هاي زير استفاده كنيد:

– حداقل دو بار در روز مسواك بزنيد، ولي ترجيحا، بعد از هر وعده غذايي و قبل از خواب از مسواك استفاده كنيم.

-هر روز از نخ دندان استفاده كنيم.

-خمير دندان حاوي فلورايد در سلامت دندان ها بسيار موثر است. آن را فراموش نكنيد.

-حداقل دو بار در سال به دندانپزشك مراجعه كنيد و اگر مايل بوديد مي توانيد از شوينده هاي فلورايددار و يا ژل فلورايد با تجويز دندانپزشك استفاده كنيد.

از شوينده هاي دهاني تبليغاتي و شوينده هايي كه حاوي الكل و پراكسيداز هستند استفاده نكنيد، چون اين مواد، خشكي دهان را تشديد مي كنند.

۳- افزايش ترشح بزاق:براي همين منظور مي توانيد از بزاق مصنوعي كه به صورت مايع و اسپري موجود است، استفاده كنيد.

همچنين مواد جايگزين مواد Salagen، شوينده هاي دهان و ژل هاي مرطوب كننده كه براي كاهش خشكي دهان توليد مي شوند در دسترس هستند.

داروي Evo Xac براي افرادي كه مبتلا به سندرم شوگرن هستند (اين سندرم يك بيماري خودايمني است كه همراه با خشكي چشم ، دهان و پوست و درد ماهيچه است) توصيه مي شود.

تمامي اين مواد را بايد تحت نظر پزشك مصرف كنيد.

راهكارهايي براي كاهش خشكي دهان

– مرتبا آب بنوشيد. در تمام روز تا موقعي كه به رختخواب مي رويد آب را فراموش نكنيد تا دهانتان هميشه مرطوب باشد.

– مكيدن آب نبات و جويدن آدامس بدون قند باعث افزايش ترشح بزاق مي شود.

– از غذاهايي مثل سوپ، آبگوشت و به طور كلي از غذاهاي نرم و مرطوب كه داغ نيستند، ميل كنيد.

– از شوينده هاي دهاني تبليغاتي و شوينده هايي كه حاوي الكل و پراكسيداز هستند استفاده نكنيد، چون اين مواد، خشكي دهان را تشديد مي كنند.

– از غذاهاي شور و خشك مثل بيسكويت ، كراكر، نان تست و نان هاي خشك ، ميوه هاي خشك ، موز، ماهي و غذاهاي حاوي شكر زياد اجتناب كنيد.

– نوشيدني حاوي الكل و كافئين مثل قهوه، چاي، نوشابه و نوشيدني حاوي شكلات ميل نكنيد. الكل با افزايش ادرار باعث كم آبي بدن مي شود و همچنين از ميل كردن آبميوه هاي اسيدي مثل پرتقال، سيب، انگور، گريپ فروت و گوجه فرنگي پرهيز كنيد.

– مصرف غذاهاي شور و ادويه دار را به حداقل برسانيد، چون در خشكي دهان ايجاد درد مي كنند.

– سيگار كشيدن را ترك كنيد.

– براي كاهش التهاب لبهايتان، از مرطوب كننده استفاده كنيد.

– مسواك نوع نرم براي شستشوي دندان ها مناسب تر است.

– از بخور (مرطوب كننده هوا) براي ايجاد رطوبت در هوا خصوصا در شب بهره بگيريد.

– تا جايي كه ممكن است از تنفس دهاني خودداري كنيد و با بيني نفس بكشيد.

به شما قول مي دهيم كه با تحقيقات جديد، داروها و روش هاي بهتري براي رفع اين مشكل به دست خواهند آمد. هدف دانشمندان اين است كه غده هاي بزاق صدمه ديده را ترميم كنند و يا از غده هاي بزاق مصنوعي بهره بگيرند تا اين بيماري را به طور كامل درمان كنند.